Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin'in 80 yıl önce aldığı bir kararla, bir gecede toplanarak hayvan vagonlarında insanlık dışı şartlarda Orta Asya'ya sürgün edilişinin acısı, hafızalardaki yerini hala koruyor.
Kırım Tatar Türklerinin sürgün hikayesi, Rus Çariçesi 2. Katerina'nın onları yok etme politikasıyla başladı ve Sovyetler Birliği döneminde artış gösterdi. Karar'da yer alan haberde, Rusya ise bu politikaları farklı yöntemlerle sürdürmeye devam etti.
Kırım, Osmanlı Devleti'nin kontrolünden çıkmasının ardından Kırım Tatar Türk halkının acıları hiç sona ermedi. Rus Çarlığının baskısı nedeniyle birçok Kırım Tatar Türkü Osmanlı Devletine sığındı.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Kırım Yarımadası'nı kaybeden Sovyet Rusyası, yarımadayı Nazi Almanyası'ndan geri aldıktan sonra Kırım Tatarlarına baskı uygulamaya başladı.
Josef Stalin'in gizli bir kararnameyle Kırım Tatarlarının Orta Asya'ya sürgün edilmesine karar verdi. 18 Mayıs 1944'te gece yarısı yürürlüğe girdi. 15 dakika içinde yataklarından kaldırılan yaklaşık 250 bin Kırım Tatarı, hayvan vagonlarına doldurularak 3 gün boyunca aç susuz Orta Asya'ya sürgün edildi. İnsani olmayan koşullardaki bu yolculukta, sürgün edilenlerin yarısı daha varış noktasına ulaşamadan hayatını kaybetti.
Stalin sonrası Kırım, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne hediye edildi. Ancak 2014'te Kırım'ı yasa dışı olarak ilhak eden Rusya, Kırım Tatar Türklerine yönelik baskıcı politikalarını sürdürdü. Çariçe 2. Katerina'dan bu yana vatanlarında kalmak için mücadele eden Kırım Tatar Türk halkının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve pek çok önde gelen isim sürgün edildi. Kırımoğlu ve birçok isme Rusya tarafından Kırım'a giriş yasağı konuldu.
Kırım Tatarlarının iradesini temsil eden Kırım Tatar Milli Meclisi de Rus mahkemesi tarafından "aşırıcı örgüt" ilan edildi ve faaliyetlerine son verildi. Rusya'nın Yarımada'yı ilhakı sonrasında pek çok Kırım Tatarı yurdunu terk etmek durumunda kaldı.
80 yıldır 1944 sürgününün acısını hafızalarında taşıyan Kırım Tatarları, bugün hala öz yurtlarına dönmek ve topraklarını geri almak için mücadele ediyor. Ukrayna'da yaşayan Kırım Tatarları, bu mücadeleyi diplomatik yollarla uluslararası alanda sürdürüyor. Ancak Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı savaş, Kırım Tatar Türklerine yeni zorluklar getiriyor. Rus ordusunun saldırılarından endişelenen birçok Kırım Tatar Türkü, Ukrayna'dan ayrılarak Türkiye ve diğer ülkelere sığınmak zorunda kaldı.
