Çalışmada Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kayıtlarına göre referans döneminden önceki 15 yıl ile önceki 6 yıl aralığını içine alan 10 yıllık dönemde Türkiye’deki bir üniversiteden lisans (4, 5 ve 6 yıllık) düzeyinde mezun olan ve referans yılda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan bireyler konu ediliyor.
Lisans mezunu olup daha üst bir eğitim seviyesine devam eden bireyler de kapsama dâhil ediliyor.
2024 yılında Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde (ADNKS) veya Merkezi Nüfus İdare Sistemi (MERNİS) kaydı olmayanlar (ölüm vb.) kapsam dışı bırakılıyor. YÖK’e bağlı olsa da yurt dışındaki üniversite mezunları ile yurt dışındaki üniversitelerin Türkiye kampüslerinden mezun olanlar kapsanmıyor. Açık ve uzaktan eğitim programları dahil edilmiyor.
Göç eden kişilerin çerçevesi belirlenirken Merkezi Nüfus İdare Sistemine (MERNİS) göre yurtdışında kayıtlı olan kişiler esas alınıyor.
İşte göç eden meslek ve ülke verileri:
-
Yükseköğretim mezunlarının beyin göçü oranı %2. (Geçen sene ile aynı oran)
-
Beyin göçü oranı kadınlarda %1,6 iken erkeklerde ise %2,4.
-
Devlet üniversitesi mezunlarında beyin göçü oranı %1,7 iken vakıf üniversitesi mezunlarında %4,3.
-
Vakıf üniversitesi mezunları arasında en yüksek beyin göçü oranı %8,3 ile tam burslu eğitim alanlar iken bunu %3,7 ile kısmi burslu eğitim alanlar ve %3,6 ile ücretli eğitim alanlar izliyor.
-
En yüksek beyin göçü oranına sahip eğitim ve öğretim alanları bilişim ve iletişim teknolojileri (%6,7), mühendislik, imalat ve inşaat (%4,4) ve doğa bilimleri, matematik ve istatistik (%2,7).
-
En yüksek beyin göçü oranına sahip lisans programları sırasıyla moleküler biyoloji ve genetik (%15,0), işletme mühendisliği (%10,8), elektronik mühendisliği (%9,6), matematik mühendisliği (%9,5) ve biyomühendislik (%9,4).
-
Öğrenim diline göre mezunların beyin göçü oranları incelendiğinde, Fransızca eğitim alan mezunlar %9,9 ile en yüksek beyin göçü oranına sahip. Fransızcayı, İngilizce (%6,2), Almanca (%5,9) ve Rusça (%4,7) takip ediyor.
-
Bir lisans programını tamamlayanların göç etmek için tercih ettikleri ilk beş ülke sırasıyla Amerika Birleşik Devletleri (%19,6), Almanya (%19,4), Birleşik Krallık (%11,3), Hollanda (%7,0) ve Kanada (%5,2).
-
Amerika Birleşik Devletleri’ne göç eden mezunlar içinde en büyük paya sahip lisans programı elektrik-elektronik mühendisliği olurken Almanya, Birleşik Krallık ve Hollanda’yı en fazla tercih eden mezunlar bilgisayar mühendisliği bölümünden.
-
Kanada’ya göç etmeyi tercih eden mezunlar arasında en fazla paya sahip olan lisans programı işletme oldu.
