Erzincan coğrafi işaret atağını sürdürüyor. Erzincan; Cimin Üzümü, Bakır İmalat ve El İşlemeciliği Sanatı, Erzincan Kesme Kadayıfı, Erzincan Tulum Peyniri, Erzincan Üzümlü Sarucu, Kemah Doğal Kaynak Tuzu, Kemaliye Dutu, Kemaliye Gazenne Dokuması, Kemaliye Lök Tatlısı ve Refahiye Balının ardından Cengerli Kilimini de ekleyerek coğrafi işaretli ürün sayısını 11'e çıkardı.
Erzincan Belediyesi tarafından 17 Eylül 2024 tarihinde Cengerli Kilimi için coğrafi işaret başvurusunda bulunulmuştu. Başvuru 24 Haziran 2025 tarihinde Türk Patent Enstitüsü tarafından tescil edildi.
CENGERLİ KİLİMİ NEDİR?
Cengerli Kilimi; orta kısımda koyu ve açık tonlarda siyah, bordo ve kırmızı zemin üzerinde siyah, beyaz, kırmızı, turuncu, yeşil, mavi, sarı (açık sarı ve saman sarısı), lacivert ve pembe kullanılarak Erzincan ili Refahiye ilçesi Cengerli Köyünde dokunan kilimdir.
Düz (bezayağı) ve ilikli kilim teknikleri kullanılır. Sadece tek kısa kenarı saçaklıdır. Diğer kısa kenarı ise çoğunlukla yassı ve geniş bir görünüme sahiptir. Saçaklar muska ve makrome tekniği ile yapılır. Cengerli Kilimi; coğrafi sınırda “kemk (ıstar)” olarak adlandırılan kirkitli tezgâhlarda dokunur. Geometrik motifler kullanılır. Bitki motifi olarak sadece, coğrafi sınırda “nakış (kanaviçe)” olarak isimlendirilen, dalların üzerine yerleştirilmiş çiçek motifi hâkimdir. Motifler genellikle siyah kontür ile tamamlanır. Cengerli Kiliminde, dokumanın daha kalın ve daha dayanıklı olması için iplikler çift büküm olarak yapılır.
Geçmişte, atkı ipi olarak doğal boyalarla boyanan yün iplik ve çözgü ipi olarak da keçi kılı kullanılırken günümüzde; atkıda hazır kök boya ile boyanan yün iplik ve çözgüde ise pamuk iplik kullanılır. Cengerli Kiliminde motif, renk ve kompozisyon özellikleri çok zengin olup coğrafi sınır halkının duygularını, düşüncelerini, hayatlarındaki olayları, yaşam biçimlerini vb. unsurları yansıtırlar. Kilimlerde genellikle birden çok motif kullanılır ve motifler yan yana, üst üste, verev, diyagonal ve bütün yüzeye yaygın olarak yerleştirilir.
VALİ AYDOĞDU MOTİFLERİN ANLAMINI AÇIKLADI
Cengerli Kilimi dokunurken duyguları anlatan çeşitli motifler kullanılıyor. Aslında tarih sürecinde oluşan bu motifler yıllar süren geleneklerle her biri anlam kazanmış ve dokuyan kişinin duygularını kilime yansıtması şeklinde oluşuyor.
Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu imbik imbik dokunan o motiflerin anlamını kamuoyu ile paylaştı. İşte o motifler:
