Erzincan’ın yüksek dağları, derin vadileri ve görkemli kanyonlarının yanı sıra, gözlerden uzak ama bilim insanlarının yoğun ilgisini çeken başka bir hazineyi barındırdığı ortaya çıktı: sadece bu coğrafyada yetişen nadir bitkiler…
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Kandemir, dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan endemik bitki türlerini tanıttı. Kandemir’in ifadesiyle, bu nadide bitkiler Erzincan’a bilimsel ve turistik anlamda büyük bir değer katıyor.
Sadece Erzincan’da Yetiyor: “Keşiş Nakırı”, “Sultan Nakılı” ve “Tüylübaş”
Keşiş Dağları’nda yetişen Silene Azirensis, halk arasında “Keşiş Nakırı” olarak biliniyor ve yalnızca Erzincan’a özgü. Sultan Nakılı adlı bitki ise bir bilim insanının anısına isimlendirilmiş ve Sakaltutan ile Kemaliye civarında yetişiyor. Bu türlerin özelliği sadece güzellikleri değil; aynı zamanda dünyada başka hiçbir noktada bulunmamaları.
Dünyada sadece Ahmediye bakım istasyonu ve Pöske Dağı çevresinde görülen “Tüylübaş”, yapraklarındaki farklılık ve köklerinde bulunan boyar madde nedeniyle dikkat çekiyor. Erzincan’ın Ahmetli Köyü ve çevresi de bu nadide türlere ev sahipliği yapıyor.
Kandemir’e göre, bu bitkiler altın kadar değerli:
“Nasıl ki altın nadirliğiyle değerlidir, bu bitkiler de aynı şekilde nadir olduğu için ilgi çekiyor. Bilim insanları bu bitkilerin taşıdığı kimyasal maddeleri araştırmak için Erzincan’a geliyor. Ama biz, Erzincanlılar, bunun farkında bile değiliz.”
Allıgelin: Görkemli ve Estetik
Erzincan, Sivas, Tunceli, Gümüşhane ve Bayburt yöresinde görülen bir diğer dikkat çekici bitki ise Allıgelin. Gösterişli yapısıyla süs bitkisi olma potansiyeli taşıyan bu tür üzerine, Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından çalışmalar yürütülüyor. Amaç, bu doğal güzelliği park ve bahçelerde de görmek.
650 Endemik Türden 65’i Sadece Erzincan Doğasında Yetişiyor
Türkiye genelinde endemik bitkiler çoğunlukla özel ve zor erişilen tabiat alanlarında yoğunlaşıyor. Erzincan da bu bölgeler arasında en öne çıkanlardan biri. 650 civarında endemik bitkiden 65 tanesi sadece Erzincan doğasında yetişiyor.
Prof. Dr. Ali Kandemir’in ifadesiyle:
“Endemik türlerin olduğu yerlerde, diğer bitkileri görmek neredeyse mümkün olmuyor. Her adımda bir başka nadir türle karşılaşıyorsunuz. Bu çeşitlilik, Erzincan’a gelen doğaseverlerin aldığı hazzı ikiye katlıyor.”
Ekoturizmin Gizli Gücü: Endemik Bitkiler
Ekoturizm, doğayı tahrip etmeden yapılan, yerel halkın ekonomik refahını artıran sürdürülebilir turizm türü olarak önem kazanıyor.
Erzincan’da yaz aylarında gerçekleştirilen doğa yürüyüşleri, trekking, yayla turizmi, çevre kampları, doğa fotoğrafçılığı ve kuş gözlemciliği gibi aktiviteler, bölgenin doğal güzelliklerini öne çıkarıyor.
Ancak uzmanlara göre bu faaliyetlerde bitki çeşitliliği ve endemik türlerin yeterince tanıtılmaması önemli bir eksiklik.
Erzincan’ın Tanıtımı Çiçeklerle Açsın
Erzincan sadece Munzur Dağları, Girlevik Şelalesi veya Kemaliye Kanyonu ile değil; bu dağların arasında yetişen, adı sanı bilinmeyen ama bir o kadar da değerli çiçekleriyle tanıtılmayı hak ediyor.
Ziyaretçilerine sadece doğayı değil, doğanın derinliklerinde saklı bu botanik mücevherleri de sunan Erzincan, eğer bu hazinesinin farkına varırsa, Türkiye’nin ekoturizm başkenti olabilir.