Erzincan İliç ilçesinde toprak kayması sonucu 9 kişinin hayatını kaybettiği maden kazasını araştırmak üzere kurulun komisyon, taslak raporunu tamamladı. 518 sayfalık taslak raporda 79 öneride bulunulurken, maden işletmelerinin denetlenmesi kadar soruşturma ve kovuşturma süreçlerinin de önemine vurgu yapıldı.
Maden işletmeleri için uzman kadroların yer aldığı özel bir mahkeme kurulması önerilirken, bu mahkemelerin madenler için açma izni, izleme ve işletme süreçlerinde uzmanlaşması gerektiğine dikkat çekildi.
Maden kazaları riskinin azaltılmasına yönelik uygulamaların yargısal denetimi konularında da çalışması belirtildi.
Altın madenlerinde riskler ve acil durumlara müdahale konusunda alanında uzmanlaşmış teknik bilgi sahibi, tecrübeli ekiplerin kurulmasının zorunlu hale getirilmesi öneriler arasında yer aldı.
Altın Madenciliği faaliyetinden etkilenen sahaların eski haline getirilmesi için rehabilitasyon süreçlerinde harcanacak paranın işletmeden peşinen alınması tavsiye edilirken, bu uygulamanın yasa yoluyla teminat altına alınması istendi.
Buna göre, altın madeninin işleten firma işleme aşamasına geçilmeden önce rehabilitasyon bedelini peşinen ödeyecek. İleri aşamalarda hatta kapatma aşamasında kullanılacağı için bu bedellerin nemalandırılması da yasal bir çerçeve ile belirlenecek.
Öte yandan, raporda dünya genelinde üretilen altının yaklaşık yüzde 7’sinin teknoloji sektöründe kullanıldığı, bunun da geri dönüştürülebilir bir kaynak olarak değerlendirilebileceğine işaret edildi.
Geri dönüştürülebilir ‘Altın Sertifikasyon Sistemi’ oluşturularak, farkındalık sağlanabileceği, bu alanla ilgili olarak altın ve metal madenciliği sektörüne yönelik yatırım teşvikleri artırılması istendi.
Ayrıca, ilkokuldan itibaren Afet ve Yer Bilimleri derslerinin müfredata dahil edilmesi, Türkiye’de madencilik algısının geliştirilmesi amacıyla ilköğretim seviyesinden başlanarak eğitim müfredatında çalışma yapılması, maden meslek liselerinin ve maden yüksekokullarının kurulması önerildi.
Bu okullara kayıt yaptırılmasının teşviki için öğrencilere burs verilmesi gerekliliğine de dikkat çekilirken, madenlerde bu okullardan mezun olanların istihdam edilmesinin önemine yer verildi.
“HALK BİLGİLENDİRİLMELİ”
Altın madenciliği özelinde uluslararası kuruluşlarla özellikle siyanür yönetimi noktasında iş birliği sağlanması gerektiği, kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla madencilik faaliyetinin yoğun illerde halkın katılımı ile düzenli olarak toplantı organizasyonları tertip edilmesi önerisi getirildi.
“ÜNİVERSİTELER DENETLEMELİ”
Üniversitelerin ilgili bölümlerinin ve bilim insanlarının, bu faaliyetlere ilişkin olarak işletme projesinde beyan edilen üretim yöntemi ve bu hususa mesnet teşkil edilen jeoteknik koşulları yıllık veya her iki yılda bir kontrol ederek uygunluğu veya uygunsuzluğu hususunda düzenli olarak raporlaması gerektiği kaydedildi. (TBMM)
AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu İliç Raporu ile ilgili olarak, 'Erzincan’ın İliç İlçesindeki Bir Altın Madeninde Meydana Gelen Kazanın Tüm Yönleriyle Araştırılması ve Benzer Kazaların Önlenmesine Yönelik Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Rapor taslağı komisyon üyesi milletvekilleri ile paylaşıldı: “ ….yerinde yapılan saha incelemelerinde, kazanın meydana geliş sebepleri, iş güvenliği önlemleri ve çevresel etkiler detaylı bir şekilde değerlendirilmiş hem teknik hem de idari süreçler incelenmiştir. İncelemelerimizde, önce insan, önce çevre sonra güvenli madencilik anlayışını içeren güvenli altın madenciliği mimarisi, işçi sağlığı iş güvenliği sistematiğinin iyileştirilmesi, çevre sağlığından halk sağlığına kadar olumsuz etkilerin bertarafı, çevresel etkilerin önlenmesi, izleme süreçlerinin şeffaflaştırılması, faaliyetten etkilenen maden sahalarının eski haline getirilmesi yani rehabilitasyon, resterasyon, rejenerasyon süreçleri, madencilik eğtimi, altın madenlerinde güvenlik ikliminin geliştirilmesi, kurulması, kurumsallaştırılması, altın madenin ekonomik değeri ve değerlendirilmesi gibi birçok başlık bulunmaktadır. Sürecin yeniden düzenlenmesi adına atılması gerekli adımlar ile tedbir ve öneriler raporda kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır….” dedi.