Erzincan’da doğal aroması ve lezzetiyle bölgeye özgü dutlar, üreticilerin yüzünü güldürüyor. Erzincan genelinde toplam bin 60 dekarlık alanda dut üretimi yapılırken, bu topraklarda 105 bin 275’i meyve veren, 44 bin 263’ü fidan olmak üzere toplam 149 bin 538 adet dut ağacı bulunuyor. Hem beyaz dut (Morus alba) hem de karadut (Morus nigra) yetiştirilmektedir. Dut ağaçları sulama gereksinimi düşük olduğundan ve hastalık ile zararlılara dayanıklı olduğundan, geniş alanlarda da kolaylıkla yetiştirilebilmektedir.
Türkiye genelinde dut yetiştiriciliği açısından önde gelen iller arasında yer alan Erzincan’da bugünlerde dut hasadı devam ederken, pekmez ve pestil kazanları da kaynamaya başladı. Yılda 7 bin ton dutun üretildiği Erzincan’da dut birçok şekilde değerlendiriliyor.
Erzincan kültüründe önemli bir yeri olan dut farklı şekillerde değerlendirilebiliyor. Toplumun tüm kesimlerinin severek tükettiği dut hem taze hem de kurutulup kuruyemiş olarak tüketilebiliyor. Tamamen doğal ortamlarda güneş altında kurutulan dut kurusu çemiç olarak adlandırılır ve kış mevsiminde tüketilir. Aynı zaman kurutulan bu dutlar cevizle birlikte dövülerek dövmeç ve lök adı verilen tatlı elde edilir.
Dut aynı zamanda bölgede pekmezin ana hammaddesidir. Hem beyaz hem de kara dut pekmezi bölgede geleneksel yöntemlerle üretilerek hem evsel ihtiyaçlarda hem de yöresel pazarlarda tüketicilerin beğenisine sunuluyor. Özellikle karadut pekmezi bağışıklığı güçlendirdiği ve kansızlığa iyi geldiğinden dolayı bolca tüketilir.
Dutun bir diğer değerlendirme yöntemi ise kış mevsiminde doğu bölgelerinde bolca tüketilen pestil ve köme yapımıdır. Cevizle dutun birleşiminden oluşan bu tatlı atıştırmalıklar tüm Türkiye’de severek tüketilir.
Erzincan bölgesinde siyah dutlardan elde edilen reçel, marmelat ve dut şurubu da son derece sevilen ürünler arasında yer alıyor.
Son yıllarda Erzincan Merkezi başta olmak üzere Üzümlü ve Kemaliye ilçelerinde binlerce dut ağacı dikilerek kapama meyve bahçeleri kuruluyor ve üretim her geçen gün artarak devam ediyor. Dutun değerlendirme seçeneklerinin geniş olması, duttan elde edilen ürünlerin Pazar değerinin yüksek olması, ilkbahar döneminde geç zirai donlardan etkilenmemesi, hastalık ve zararlılara dayanıklı olması, kültürel bakım maliyetinin olmaması, gübreye ihtiyaç duymaması da üreticilerin dutu tercih etmelerinde etkin rol oynuyor.
