Erzincan’ın Kalecik köyünde zaman, modern dünyanın aceleciliğine inat ağır ve sakin akar. Bu akışın en güçlü simgelerinden biri ise sıradan bir taş gibi görünen ancak köy yaşamının hafızasını taşıyan loğ taşıdır. Toprak damlı evlerin çatılarında kullanılan bu ağır taş, yalnızca bir yapı malzemesi değil; geçmişin emeğini, dayanışmasını ve yaşam mücadelesini bugüne taşıyan kültürel bir miras olarak dikkat çekiyor.
Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak kullanılan loğ taşı, eskiden köy evlerinin toprak damlarında yağmur ve kar sularının içeri sızmasını önlemek amacıyla toprağı bastırmak ve sıkılaştırmak için kullanılıyordu. Ancak loğ taşının işlevi teknik bir detaydan ibaret değildi. Her bastırılan dam, yaklaşan kışa karşı verilen sessiz bir mücadeleyi, ailelerin yuvalarını koruma çabasını simgeliyordu.
Kalecik köyünde loğ taşının dam üzerinde çıkardığı o tok ses, birçok kişi için çocukluk anılarının ayrılmaz bir parçası. Babaların nasırlı elleriyle ittiği, annelerin dualarıyla tamamlanan bu zahmetli iş, toprağın sıcaklığıyla betonun soğukluğunu birbirinden ayıran en net çizgiyi oluşturuyordu. Toprak damlar, emeğin sadakatini ve doğayla kurulan dengeli ilişkinin izlerini taşıyordu.
Günümüzde betonarme yapıların yaygınlaşmasıyla birlikte loğ taşı ve toprak dam geleneği büyük ölçüde terk edilmiş olsa da Kalecik’te hâlâ bu kültürü hatırlayan ve yaşatmaya çalışanlar var. Köydeki yaşlılar, loğ taşının yalnızca bir araç olmadığını; birlikte çalışmanın, imecenin ve paylaşmanın sembolü olduğunu anlatıyor.
Loğ taşının geçmişten günümüze uzanan serüveni, kırsal yaşamın unutulmaya yüz tutan değerlerini yeniden hatırlatıyor. Bu taş, altında binlerce kışın telaşını, bir yuvanın ayakta kalma mücadelesini ve toprağa duyulan saygıyı saklıyor. Kalecik köyünde zaman hâlâ o taşın ağırlığında akarken, loğ taşı sessizce tanıklık etmeye devam ediyor.