Erzincan’da bakır ürünlerinin satışa sunulmadan önce geçirdiği tüm işlem süreçlerini yerinde incelemek için eski sanayideki bakır atölyesine gidildi. Erzincan bakırının tanıtılması ve geleneksel işleme sanatının nasıl icra edildiğini, dede mesleğini sürdüren Eren Bulut anlattı.
Bulut, bakırcılık sanatını gelecek nesillere aktarmak için mücadele ettiklerini belirterek, “Atölyemiz bir aile işletmesi. Amcalarımla birlikte küçük bir atölye olarak başladık. Uzun bir çaba ve emekle Türkiye’nin birçok noktasına toptan bakır satışı yapar hâle geldik. Yeraltı Çarşısı olarak bilinen Bakırcılar Çarşısı’nda da mağazamız var. Burada satıştan ziyade mesleği yaşatmak için çalışıyoruz” dedi.
Türkiye’nin farklı şehirlerindeki mağazalara da toptan satış yaptıklarını vurgulayan Bulut, bakırın yalnızca çizimle değil; sıvama, boyama ve vernikleme gibi çok sayıda hassas işlemden geçtiğini belirtti. Ayrıca, bu süreçlerde yeni çıraklar yetiştirerek geleneksel sanatın devamını sağlamaya çalıştıklarını ifade etti.
Bakırda vernikleme işlemini yapan Selami Bey ise çocukluktan beri bu mesleğin içinde olduğunu söyledi. Gençlere mesleği öğrenmeleri konusunda tavsiyelerde bulunan usta, “Gelecekte çırak bulmak zorlaşacak. Bu nedenle gençlerin ilgilenmesi çok önemli” dedi.
Eren Bulut, bakırın ilk olarak kalıp hâline getirildiğini belirterek, “Bakır sıvama aletleriyle şekillendiriliyor. Şekil verilen bakır, yağlama tekniği ile sıvanıyor. Üzerinde yağ kalmaması için boyama, kurutma ve talaşlama işlemleri uygulanıyor. Ardından boyanın belirli yerleri bantlanarak desen oluşturuluyor. Bu süreç oldukça hassas ve dikkat gerektiriyor” diye konuştu.
Kırk yıldır bu mesleği sürdüren bir usta ise kalıp hâlindeki bakırdan ibrik kapakları yapıyor. Tecrübeli ustalar en hassas işleme aşamalarında büyük özen gösteriyor.
Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu’nun da bakır sanatına büyük önem verdiğini belirten Bulut, yurt içi ve yurt dışından gelen turistlerin Erzincan bakırlarına yoğun ilgi gösterdiğini söyledi. “Ürünlerdeki emeği fark ettiklerinde hayran kalıyorlar” dedi.
Beş yıldır bakır işleme sanatını sürdüren Abdülaziz Demir ise, bakıra şekil ve desen vererek kültürel mirasın tanıtımına katkı sağladığını ifade etti.
Yeraltı Çarşısı’ndaki mağazayı ziyaret eden aslen Erzincanlı ve İzmir’de yaşayan bir vatandaş, Erzincan bakırını çok sevdiğini belirterek, “Her gelişimde mutlaka bakır alıyorum. Sağlık açısından bakır ürünler de ilgi çekiyor” dedi.
Erzincan bakırından üretilen tabak, tepsi, semaver, sürahi, vazo, çay-kahve- zemzem takımları, kolye, bilezik, cezve takımları, demlik, fincan, şekerlik gibi hediyelik eşyalar, hem yerli hem de yabancı turistlerin yoğun ilgisini çekiyor.
Böylece Erzincan bakırının hem geleneksel işleme süreci hem de kültürel değerleri gözler önüne serilmiş oluyor. Sanatını nesiller boyu yaşatmak isteyen ustalar, gençlere mesleği öğretmeye devam ederek, bu özel kültürel mirası geleceğe taşıyor.