Milyonlarca emekliyi yakından ilgilendiren aylık bağlanma oranına (ABO) ilişkin önemli bir düzenleme Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunuldu. Mevcut uygulamada yüzde 2 olan yıllık bağlanma oranının yüzde 3’e çıkarılmasını içeren kanun teklifi, emekli maaşlarının hesaplanma yönteminde köklü bir değişikliği gündeme taşıyor. Teklif yasalaşırsa, hem mevcut çalışanlar hem de gelecekte emekli olacak kişiler için maaşlarda önemli bir artış yaşanabilecek.
Mevcut Sistem Nasıl İşliyor?
Hali hazırda yürürlükte olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, emekli aylıkları çalışılan her bir yıl için yüzde 2 oranında hesaplanıyor. Buna göre, örneğin 25 yıl boyunca sigortalı olarak çalışan bir kişi, prime esas kazancının yüzde 50’si kadar emekli aylığı alabiliyor. Bu oran, hizmet süresi 25 yılın altında olan kişilerde daha da düşük seviyelerde kalıyor. Uzun vadede bu sistem, özellikle düşük maaşla çalışan ve sigorta primleri asgari düzeyden ödenen bireyler için yetersiz bir emekli aylığına neden oluyor.
Yüzde 3 ABO ile Emekli Maaşlarında Hissedilir Artış
TBMM’ye sunulan yeni kanun teklifiyle yıllık bağlanma oranının yüzde 3’e çıkarılması planlanıyor. Bu değişiklik hayata geçerse, 25 yıl boyunca sigortalı olarak çalışan bir bireyin emekli aylık bağlanma oranı yüzde 50 değil, yüzde 75 olacak.
Başka bir deyişle, aynı çalışma süresine sahip kişiler mevcut sisteme kıyasla yüzde 50 daha fazla emekli aylığı alma hakkına sahip olacak. Bu durum yalnızca 25 yıl çalışanları değil, daha az ya da daha fazla sürede çalışmış olan tüm sigortalıları olumlu yönde etkileyecek.
Düşük Gelirlilere Önemli Katkı
Özellikle asgari ücret ya da ona yakın düzeyde maaşla çalışan sigortalılar için bu düzenleme oldukça önemli. Newgokturk'ün haberine göre, Mevcut sistemde düşük prime esas kazanç nedeniyle alınan emekli maaşları, yoksulluk sınırının da altında kalabiliyor. Ancak aylık bağlanma oranının artırılması, düşük ücretli çalışanların da emekli olduklarında daha insani koşullarda geçinebilmesini sağlayacak. Aynı zamanda bu düzenleme, kadınlar ve kayıt dışı çalışma nedeniyle sigortalılık süresi kısa kalan bireylerin de maaşlarını daha yukarı çekebilecek.
