Boğaz ağrısı, yutkunduğunda gitgide kötüleşen boğazda ağrı, kaşınma, yanma hissi ve tahriş hissini tanımlar.
Boğaz ağrısı, poliklinik başvurularında en sık görülen semptomlardan biridir. Çoğu boğaz ağrısı enfeksiyon ve çevresel faktörlerden meydana gelir.
Kuru boğaz hissi rahatsız edici olsa da genellikle boğaz ağrısı kendiliğinden geçer. Bazen boğaz ağrısı oluşma nedenine ve türüne göre tedavi gerektirebilir.
Düzenli boğaz ağrısı problemleri yaşamak belki hastalıkların habercisi olabilir bu nedenle yıllık check-up taraması etkili bir yöntem olacaktır.
Boğaz Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Boğaz ağrısının enfeksiyonlardan çeşitli yaralanmalara kadar pek çok nedeni olabilir. En yaygın boğaz ağrısı nedenleri aşağıda özetlenmiştir.
Soğuk Algınlığı, Grip ve Diğer Viral Enfeksiyonlar
Boğaz ağrılarının yaklaşık %90’ı viral enfeksiyonlar nedeniyle meydana gelir. Soğuk algınlığı, grip, mononükleoz, koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19), kızamık, suçiçeği, kabakulak gibi viral hastalıklarda boğaz ağrısı yaygın olarak görülür.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Boğaz ağrılarında en sık rastlanılan bakteri türü, Streptococcus bakterileridir. Özellikle çocuklarda görülen boğaz ağrılarının yaklaşık %40’ının oluşumunda Streptococcus bakterileri vardır. Streptococcus bakterileri dışında gonore ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan bakteriyel enfeksiyonlar da boğaz ağrısına neden olabilir.
Alerji
Polen, toz, küf, çimen veya evcil hayvan gibi çeşitli tetikleyicilerin neden olduğu alerjik reaksiyonlarda burun tıkanıklığı, hapşırma ve boğaz ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Tetikleyicilere tepki olarak bağışıklık sistemi farklı kimyasallar salgılar. Bu salgılar burunda aşırı birikerek boğazın arka kısmına damlayabilir. Postnazal akıntı denilen bu akıntılar boğazı tahriş edebilir.
Kuru Hava
Kuru hava, boğazın nemini emer. Özellikle kışın kullanılan ısıtıcılar ortamın nemini azaltarak boğaz kuruluğuna, tahribatına ve boğaz ağrısına neden olabilir.
Çevre Kirliliği
Birçok canlıya zarar vererek doğanın dengesini bozan pek çok atık ve kimyasal maddeler boğaz ağrısına neden olabilir.
Travma
Boyuna alınan darbeler sonucu boğaz ağrısı gelişebilir. Boğaza sıkışan bir yiyecekte boğazların tahrip olmasına neden olur.
Ayrıca Boğaz ağrılarının ortaya çıkmasına neden olan yaralanmalardan biri de ses tellerinin ve kaslarının aşırı zorlanmasıdır. Özellikle yüksek sesle konuşmak zorunda kalan öğretmen, antrenör gibi meslek dallarında görülen boğaz ağrılarının en yaygın sebebi budur.
Gastroözofageal Reflü Hastalığı
Mideden salgılanan asidin yemek borusuna geri dönmesi olarak ifade edilen reflü hastalığı da boğaz ağrılarının önemli nedenlerinden biridir. Yemek borusuna gelen asit, boğazlarda yanmaya ve ağrıya neden olur.
Boğaz Ağrısına Neden Olan Risk Faktörleri Nelerdir?
Boğaz ağrısı herkesde görülebilir. Bazı risk faktörlerinden birine ya da birkaçına sahip olmak sizi boğaz ağrılarına karşı daha hassas hale getirebilir:
- Yaş: 3-15 yaş arası çocuk ve gençlerde enfeksiyona bağlı boğaz ağrısına oldukça sık rastlanır.
- Sigara dumanına maruz kalma: Sigara kullanmak veya pasif içici olarak sigara dumanına maruz kalmak boğazı tahriş eder. Ağız, boğaz ve gırtlak kanseri riskini arttırır.
- Temas: Viral veya bakteriyel enfeksiyonların kolaylıkla yayıldığı okul, ofis, toplu taşıma gibi kalabalık alanlarda bulunma boğaz ağrısına neden olabilecek hastalıklara maruziyet bakımından yüksek risk taşır.
- Bağışıklık sistemi: zayıflayan bağışıklık sistemi boğaz ağrısının ortaya çıkmasına neden olabilecek tüm hastalıklar için risk oluşturur.
Boğaz Ağrısını Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?
Basit adımlar özellikle enfeksiyon kaynaklı boğaz ağrılarının oluşmasını engelleyebilir:
- Hapşırma ve öksürme sonrasında ellerinizi mutlaka yıkayın.
- Özellikle kalabalık ortamlarda, toplu taşımalarda mutlaka el dezenfektanı kullanın.
- Burun ve ağzınıza gerekli hijyeni sağlamadan dokunmayın.
- Enfeksiyonu olduğunu bildiğiniz kişilerle yakın temastan kaçının.
- Kapı kolu, bilgisayar, masa üstü gereçleri gibi ortak kullanılan eşyaların hijyenine dikkat edin.
- Boğaz enfeksiyonları gibi çeşitli enfeksiyonlara karşı bağışıklık sisteminizi sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz ile güçlendirin.
- Genel sağlık taramalarını ihmal etmeyin.
Boğaz Ağrısında Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Boğaz ağrıları genellikle 5-10 gün içerisinde evde uygulanan tedaviler ile kendi kendine geçmektedir. Fakat uzun süren boğaz ağrılarında tıbbi tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Kulak burun boğaz uzmanları iyileşmeyen boğaz ağrılarına eşlik eden şu durumların varlığında mutlaka bir hekime başvurulmasını önermektedir:
- Nefes almada, yutkunmada veya ağzı açmada zorlanma
- Yüz veya boyunda şişlik
- 38°C üzeri ateş
- Tükürükte kan olması
- Uzun süren ses kısıklığı
- Şiddetli kulak ağrısı
- Kızarıklık
- Döküntü
- Eklem ağrısı
- Yutma yetersizliğini gösterebilecek olağandışı salya akıntısı
Boğaz Ağrısının Bitkisel Tedavisi Var mıdır? 2 Dakikada Çözüm!
Boğaz ağrısında bol sıvı tüketimi oldukça önemlidir. Bazı bitkisel çaylar boğaz ağrısından kaynaklanan rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir:
- Limon ve ballı Ilık su
- Zencefil çayı
- Yeşil çay
- Meyan kökü
- Kekik çayı
- Ekinezya çayı
- Çemen otu
- Hatmi kökü
- Sarımsak
- Ada çayı
Ayrıca yapılan çalışmalarda özellikle karanfil, zencefil ve ekinezya çiçeği özlerinin boğaz ağrısından kaynaklanan iltihabı azaltabileceği sonucuna varmıştır.
Bitkisel tamamlayıcı alternatif uygulamalar her birey için uygun bir yaklaşım olmayabilir. Dolayısıyla bu tarz uygulamalar öncesinde hekiminize danışmanız ve yöntemin sizin için uygunluğu konusunda bilgi almanız oldukça önemlidir.
