Erzincan’a dair bir çok hikayenin ağıtlara dökülmüş hali sizi adeta mest ediyor. Asırlardır dilden dile dolanmış bu türkülerin en içten en gerçek duygularla yazılması aslında bir türlü eskimemelerinin en büyük sebebi.
Erzincan’ın lirik türküleri içerisinde yer alan 2 ağıt, konusuna göre yakılmış türküler grubuna dâhil edilmiştir. Çünkü bu türküler yapısı ve hikâyeleri itibariyle bir ağıt töreninde yakılmamıştır. Anlatı türküleri grubuna da dâhil edilebilecek “Keklik Gibi Kanadımı Süzmedim” türküsü, hem bireye özgü olması hem de bir ölüm olayı üzerine yakılmış olması bakımından lirik özelliktedir.
Erzincan’ın, eski adıyla Pekeriç yeni adıyla Çadırkaya köyünde bir muhtarlık seçimi sonrası, seçimi kazanan Mehmet Bey’in eşi ve çocukları, eski muhtarın adamları tarafından öldürülmüş, olay çevrede büyük bir yankı uyandırmıştır. Âşık Nihâni Erzincan’a gidince bu köye uğramış, durum Mehmet Bey’in kayınbiraderi tarafından Nihâni’ye anlatılmıştır.
Nihâni, sözü edilen acı olayı şu ağıtla dile getirmiştir:
Keklik gibi kanadımı süzmedim,
Murat alıp doya doya gezmedim,
Bu kara yazıyı kendim yazmadım.
Alnıma yazılmış bu kara yazı,
Kader böyleyimiş ağlarım bazı
Gönül ey sebebim ey.
Şu gonca gülleri ben dermedim
Çifte bülbülleri konduramadım
Kadir kıymetimi bildiremedim
Alnıma yazılmış bu kara yazı,
Kader böyleyimiş ağlarım bazı
Gönül ey sebebim ey.
Geceleri uyku girmez gözüme,
Zalım yastık diken oldu gözüme,
Uyma dedim uydun eller sözüne.
Alnıma yazılmış bu kara yazı,
Kader böyle imiş ağlarım bazı
Gönül ey sebebim ey.
İşte kaleme alıp derleyen bu türküyü tüm halka duyuran ilk ekip ve sözleri:
Keklik Gibi Kanadımı Süzmedim
Keklik gibi kanadımı süzmedim
Murâd alıp doya doya gezmedim
Bu kara yazıyı kendim yazmadım
Al kanlar içinde kaldım gel beyim!
Al kanlar içinde oldu bu yazı
Bunu işitenler ağlasın bazı
Akşam oldu makineme oturdum
Beş yavrumu yatağıma yatırdım
Beşini de al kanlara batırdım
Al kanlar içinde kaldım gel beyim!
Alnıma yazılmış bu kara yazı
Kader böyle imiş ağlarım bazı
Geceleri uyku girmez gözüme
Zâlim yastık diken oldu yüzüme
Uyma dedim uydun eller sözüne
Alkanlar içinde kaldım gel beyim
Alkanlar içinde oldu bu yazı
Bunu işitenler ağlasın bazı
Penceremin perdeleri dürülmüş
Kanlı eller ak sıvağa sürülmüş
Beş yavrunun kafaları yarılmış
Al kanlar içinde kaldım gel beyim!
Alnıma yazılmış bu kara yazı
Karder böyle imiş ağlarım bazı
Gündüz elim ile saçımı ördüm
Başıma geleni rüyada gördüm
Mehmed’im köyüne geliyor sandım
Al kanlar içinde kaldım gel Beyim!
Alkanlar içinde oldu bu yazı
Kader böyle imiş ağlarım bazı
Düşmanlarım bacalarda gezdiler
Mehmet Bey’in yokluğunu sezdiler
Beş yavrumu bir sıraya dizdiler
Al kanlar içinde kaldım gel beyim!
Alnıma yazılmış bu kara yazı
Kader böyle imiş ağlarım bazı
Eser : Aşık Nihani
Derleyen : Muzaffer Sarısözen
Yöre : Erzinzan-Çadırkaya
