Erzincan’a yaklaşık 2 saatlik uzaklıkta bulunan Türk, Ermeni ve Rum kültürlerinin ortak mirasını yansıtan tarihi bu yer Gümüşhane’nin eski yerleşim yeri olan bu alanın eski adı Canca ya da Eski Gümüşhane olarak bilinen Sülaymaniye Mahallesi’ne ait. Aynı zamanda Gümüşhane merkeze 4 km uzaklıkta bulunuyor.
Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Süleymaniye Mahallesi milattan önce 3 bin’lere kadar uzanan tarihi ile günümüzde ziyaretçilerini ağırlıyor. Tarih sevenlerin uğrak mekanı olan bu yerleşim alanı, Türk, Ermeni ve Rum kültürlerinin ortak mirasını yansıtıyor.
Kanuni Sultan Süleyman’ dan yadigar bir doğal ve kentsel bir sit alanıdır. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde1520-1566 yılları arasında “Canca”; Kurtuluş Savaşı’na kadar “Gümüşhane” ve daha sonra Süleymaniye Mahallesi olarak anılan bu yerleşim yeri günümüzde halk arasında Eski Gümüşhane olarak da adlandırılır.
Asurlar, Urartular, Medler, Pers Krallığı, Makedonlar, Pontus Krallığı, Roma İmparatorluğu, Emeviler, Selçuklular ve son olarak Osmanlı İmparatorluğu gibi tarihe yön veren birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Fatih Sultan Mehmet’ in Trabzon-Potnus Rum Devleti’nin varlığına son vermesiyle 1461 yılında Türklerin hakimiyetine, geçmiştir.
1915 yılında Ermeni Tehciri ve 1924 yılında Lozan Antlaşması sonucu mübadele gerçekleşmiştir. Böylesi zengin bir maziye sahip Süleymaniye, birçok tarihsel anıtı da bağrında saklamış ve günümüze taşımıştır.
TESCİLLİ ESERLER
Bugüne kadar cami, kilise, hamam, köprü, dükkan ve taş evlerden oluşan yaklaşık 35–37 taşınmaz kültür varlığı bulunduran Sülaymaniye Mahallesi, doğal sit alanı olarak merakçılarını bekliyor.
ÖNE ÇIKAN YAPILAR
Hagios Stephanos Kilisesi, Bagios lonnes Kaya Kilisesi, Rum Erkek Lisesi, Süleymaniye Camii (Ulu Cami), çeşitli hamamlar (Süleymaniye Hamamı, Paşa Hamamı vb.), Hacı Tahir Efendi Türbesi gibi tarihi eserler hem mimari hem inanç çeşitliliğini yansıtır.
SİT ALANI STATÜSÜ
2002 yılında kentsel ve doğal sit alanı ilan edilmiş; 2019’da "Doğal Sit – Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak tescillenmiştir. Ayrıca 2010’da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi kabul edilmiştir
NEDEN ZİYARET EDİLMELİ?
Gümüşhane’nin en eski yerleşimi olarak hem tarihî hem kültürel katmanlarla donanmıştır.
Türk, Ermeni ve Rum kültürlerinin ortak mirasını yansıtır.
Doğal ortamıyla, özellikle bahar aylarında görsel açıdan büyüleyicidir.
Kent merkezine yaklaşık 4–5 km uzaklıkta olup ulaşımı oldukça kolaydır
