Milattan önceki dönemlere dayanan zerdüşlük, pek çok önemli toplumu etkilemiş olan dinler arasında yer almaktadır. Hatta bunlar içerisinde Pers İmparatorluğu'nun da olduğunu eklemek gerekir. Aynı zamanda içerisinde farklı özellikler barındırması ile beraber, birçok araştırmacının da merak ettiği konular arasında geliyor.
Zerdüştlük Nedir?
Günümüzden yaklaşık olarak 3500 yıl önce yaşamış olan Zerdüşt tarafından, İran'da ortaya çıkmış en önemli vahiy dine Zerdüştlük denir. Üstelik milattan önce 6. yüzyıl ile beraber milattan sonra 7. yüzyıla kadar Pers İmparatorluğu'nu önemli ölçüde etkilemiştir. İçerisinde düalist ile beraber eskatolojik inanışları barındıran önemli örneklerde bulunur. Diğer bir ifade ile dünyanın en eski tanrıcı vahiy dini olarak anlatmak mümkün. Bu sebepten dolayı tarihi açıdan önemli bir yere sahip dinler içerisinde gelmektedir.
Zerdüştlük Neye İnanır?
Zerdüştlük tek tanrıya inanan en eski dindir. Aynı zamanda ilk çıktığı dönemler içerisinde çoklu dini reddedip tek tanrılı dine inanan bir mezhep olarak da ifade etmek mümkün. Tek tanrıcılık inancını önemli ölçüde ortaya çıkarmış olan Zerdüştlük, zaman içerisinde bu inancı oldukça büyük bir bölgeye yaymıştır. Bu dine inanan kişiler öldükten sonra Ahura Mazda'nın huzuruna çıkacağına inanır. Aynı zamanda dünyada yaptıklarından dolayı sorgulanacağına inanmaktadırlar. Binlerce yıl öncesine dayanan böylesi bir dinin günümüze benzemesi yönünden, Zerdüştlük oldukça önemli bir yere sahiptir.
Zerdüştlük Ne Zaman Çıktı?
Zerdüştlük dini konusunda en merak edilen durumlar içerisinde ne zaman çıktığı geliyor. Bu dinin ilk belirtilerinin milattan önce 3500 yılına kadar uzandığı dile getirilen konular arasında gelir. Başka tarihçilere göre ismi M.Ö. 6 yüzyıla denk gelen bir gün olarak öne çıkmaktadır. Zerdüşt tarafından İran'da kurulmuş olan Zerdüştlük, tek tanrı inancını ortaya atan ilk vahiy din olarak ifade edilir.
Ayrıca o dönemden günümüze kadar ulaşmış çok önemli tarihi eserler de Zerdüştlük hakkında önemli bilgiler sunuyor. Bünyesinde farklı dinlerinde etkilerini barındıran Zerdüştlük, günümüzün en önemli tarihi konuları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda hala araştırılan ve incelenen önemli dinlerden biri olduğunu söylemek mümkündür. Pers İmparatorluğu başta olmak üzere birçok İmparatorluğu önemli ölçüde etkisi altına almıştır.
Tek eşliliğe dayalı bir evlilik anlayışı var, evlilik için özel bir sofra kurulur, sofrada bulunan her şey bir semboldür. Yumurta hamilelik ve doğurganlık sembolüdür. İğne ile iplik bağlılık sembolüdür, bir sorun karşısında karı kocayı dikişteki gibi çözülmeden bir arada tutar. Makas sorunla karşılaşan işlerin çözümünde düğüm çözücü sembolüdür ve karı koca makasın iki keskin tarafı gibi beraber ilerlemelidir.
Sofrada sikke (madeni para) ve nar da bulunur. Sikke bereketin ve nar da karı kocanın nar taneleri gibi birbirine bağlı olmasının sembolüdür. Sofranın çoğu yeşildir. Yeşil doğadan geliyor ve yeşil bahtlı (bahtı açık) anlamındadır. Gelin yeşil renkli örtüyü başına örter, damat da yeşil renkli damat şapkası takar. Şeker topları da yeşil örtüyle örtülür bu da yeşil bahtlılığın ve tatlılığın sembolüdür.
Evlilik merasimi gelin ve damada hediyeler verilmesi ardıdan sağlığı sembolize eden kekik otu ve pirincin birbirine karışımı gelin vedamadın üzerine serpilmesi ile biter.
Zerdüştlerin din kitabı Avesta ve bölümleri
Zerdüştlüğün kitabı olan Avesta’nın Yesna, Yeşt, Vispered, Vendidad ve Hurde Avesta (Küçük Avesta) olmak üzere 5 bölümden oluşmakta. Yesna övmek ve dua etmek anlamındadır. Avesta’nın en önemli bölümüdür ve aynı şekilde Avesta’nın ilahileri sayılan gatalar da Yesna bölümünde yer almaktadır.
Yeşt ve Vispered bölümlerinde dini merasimler, bayramlar ve tarihi mitler yer alıyor. Vendidad ise sağlık ve hijyen bölümüdür. Günümüzde bilimin ilerlemesinden dolayı bunları kullanmıyoruz. Hurde Avesta da Avesta dilinde yazılmış günlük ibadetlerin olduğu bölümdür.
