Ziraat Yüksek Mühendisi ve İş Güvenliği Uzmanı Abdülkadir Karahan, tarım sektöründe çoğu zaman fark edilmeyen ancak ciddi sonuçlar doğuran bir tehlikeye dikkat çekti. Karahan, kaleme aldığı makalede tarımsal işletmelerde gürültü kaynaklı işitme kaybının çiftçilerin sağlığını ve iş güvenliğini tehdit ettiğini vurgulayarak önemli uyarılarda bulundu.
“Tarladan kulağa” ifadesiyle konuyu ele alan Karahan, tarımsal işletmelerin traktörler, biçerdöverler, elektrikli aletler ve havalandırma fanları gibi ekipmanların yoğun kullanımı nedeniyle oldukça gürültülü çalışma ortamlarına sahip olduğunu belirtti. Uzun süreli gürültüye maruz kalmanın, çiftçilerde gürültü kaynaklı işitme kaybına yol açabildiğini ifade eden Karahan, bu riskin çoğu zaman göz ardı edildiğini kaydetti.
Tarım sektöründe kullanılan traktörler, zincirli testereler, yaprak üfleyiciler ve havalandırma sistemlerinin yüksek desibel seviyelerinde gürültü ürettiğine dikkat çeken Karahan, ses şiddetinin 85 desibelin üzerine çıkması halinde birkaç saatlik maruziyetin bile işitme hasarına yol açabileceğini vurguladı. Karahan, 85 dB’de 8 saatlik maruziyetin güvenli kabul edildiğini, ancak her 3 dB’lik artışta güvenli maruziyet süresinin yarıya indiğini belirtti. 120 dB’de gürültünün ağrıya neden olduğunu, 160 dB seviyesinde ise anında kalıcı hasar oluşabileceğini ifade etti. Uzun çalışma saatleri boyunca bu gürültülere maruz kalan çiftçilerin, diğer meslek gruplarına göre daha yüksek işitme kaybı riski taşıdığını söyledi.
Gürültü kaynaklı işitme kaybının genellikle ağrısız ve ilerleyici bir süreç olduğuna dikkat çeken Karahan, bu nedenle belirtiler fark edilmeden önce hasarın ilerleyebildiğini belirtti. Kulak çınlaması, konuşmaları mırıldanma gibi algılama, yüksek perdeli sesleri duymada zorluk, kulaklarda basınç hissi ve geçici işitme kaybının yaygın belirtiler arasında yer aldığını aktardı. Geçici işitme kaybının nadiren iyileşebildiğini, sürekli maruziyetin ise kalıcı hasara yol açtığını vurguladı.
İşitme kaybının yalnızca kulak sağlığını değil, genel sağlık ve iş verimliliğini de olumsuz etkilediğini belirten Karahan, çiftçilerde konsantrasyon kaybı, stres artışı, uyku bozuklukları ve kan basıncında yükselme gibi sorunların ortaya çıkabildiğini ifade etti. Bu durumların iş kazası riskini artırdığını kaydeden Karahan, yapılan araştırmalara göre işitme kaybı yaşayan çiftçilerde iş kazası riskinin yüzde 1 oranında arttığını söyledi.
Makalesinde pratik çözüm önerilerine de yer veren Karahan, gürültü kaynaklarının azaltılmasının ilk adım olması gerektiğini vurguladı. Gürültülü makinelerin aynı anda kullanımının sınırlandırılması, daha sessiz ekipmanların tercih edilmesi ve makinelerin farklı zamanlarda çalıştırılmasının gürültü seviyelerini düşürebileceğini ifade etti. Ayrıca ses ölçer cihazların, özellikle akıllı telefonlara entegre edilebilen uygulamaların, çiftçilere güvenli maruziyet süreleri konusunda pratik bir izleme imkânı sunduğunu belirtti.
İşitme koruma ekipmanlarının kullanımının önemine dikkat çeken Karahan; kulak tıkaçları, gürültü önleyici kulaklıklar ve kişiye özel kalıplı kulak tıkaçlarının etkili koruma sağladığını aktardı. Bu ekipmanların, makinelerin gürültüsünü azaltırken alarmlar ve iş arkadaşlarının sesleri gibi kritik seslerin duyulmasını da sağladığını, böylece iş güvenliği ve iletişimin korunabildiğini ifade etti.
İşitme kaybının önlenmesinde proaktif yaklaşımın önemine vurgu yapan Karahan, çiftçilerin gürültü kaynaklarını belirleyerek uygun koruma yöntemlerini uygulaması gerektiğini belirtti. Düzenli işitme kontrollerinin erken teşhis açısından vazgeçilmez olduğunu söyleyen Karahan, işitme korumasının bir alışkanlık haline getirilmesinin uzun vadede büyük fayda sağlayacağını dile getirdi.
Makalesinin sonunda tarımsal işletmelerde gürültü kaynaklı işitme kaybının, çiftçilerin sağlığını ve verimliliğini tehdit eden önemli bir mesleki risk olduğunu yineleyen Abdülkadir Karahan, gürültü seviyelerinin izlenmesi, uygun koruma ekipmanlarının kullanılması ve gürültü kaynaklarının azaltılmasıyla bu riskin önemli ölçüde düşürülebileceğini ifade etti. Karahan ayrıca, işitme kaybı riski taşıyan çiftçilerin düzenli sağlık kontrolleri yaptırması ve uzman doktorlardan destek almasının önemine dikkat çekerek, Tarım ve Orman Bakanlığı ile çiftçi sivil toplum kuruluşlarının bu konuda nasıl önlemler alacağının da merak konusu olduğunu belirtti.
