Erzincan’ın Kemaliye ilçesine bağlı Apçaga ve Toybelen köyleri, yıllarca su paylaşımı konusunda dikkat çekici bir olaya sahne oldu. Bu iki köyün ortak mevkisi olan Kırkgöz, hem güçlü su kaynağı hem de yaşanan ilginç bir adalet hikâyesiyle bölge halkının hafızasında yer ediniyor.
Kemaliye’li emekli öğretmen Kamil Dardağan'ın anlattıklarına göre, Kırkgöz’den çıkan su iki köyün de bahçe sulamalarında kullanılıyordu. Ancak suyun dağıtımı konusunda zaman zaman anlaşmazlıklar yaşanmış, konu mahkemeye kadar taşınmıştı.
Dönemin hakimi, suyun nasıl bölüneceği hakkında yerinde incelemek üzere Kırkgöz’e geldiğinde, suyun tam ortasında duran bir taşın, akışı doğal bir şekilde iki eşit kola ayırdığını fark etti. Bu taş, kimse tarafından yerleştirilmediği hâlde suyu Apçaga ve Toybelen köylerine adeta cetvelle ölçer gibi adaletli biçimde yönlendiriyordu.
Emekli öğretmen, “Kırkgöz’den gelen su hep hak ile gelirdi,” diyerek bu doğa harikasının yıllarca iki köy arasındaki su paylaşımında adaleti sağladığını ifade ediyor. Köylüler tarafından “adalet taşı” olarak anılan bu taş, nasıl oraya düştüğü bilinmese de Kemaliye’nin köylerinde hâlâ gizemli ve anlamlı bir hatıra olarak anlatılıyor.