Düzenli beslenen insanlar genellikle daha kaliteli yaşama sahip olurlar. Gün içerisinde uygulanan diyetlerin yanı sıra, tüketilen gıda veya içecekler geleceğimizle ilgili önemli bir etkiye sahip.
Amerika’da ne yazık ki insanların büyük bir kısmı düzensiz besleniyor, buna bağlı ölümlerin sayısı ise bir hayli fazla. Türkiye’de de benzer bir durum söz konusu. Öyle ki Sağlık Bakanlığı, hastanelere ideal kilo tespiti edebilmek için yeni bir alan bile açtı.
Demans hastalığını pek çoğunuz biliyorsunuz. Halk arasında bunama olarak da bilinen bu hastalık genelde yaşlı insanlarda görülür. Elbette demans hastalığının tek nedeni yaşlılık değil. Düzensiz beslenme, sigara, alkol tüketimi ve egzersiz yapılmaması da etkenlerden birkaçı.
Demans Nedir?
"Demans, halk arasında “bunama” olarak da bilinir ve beynin hafıza, düşünme, konuşma ve karar verme gibi işlevlerinde zamanla bozulmaya yol açan bir hastalıktır. Demans sadece unutkanlık değildir; kişilik değişiklikleri, dikkat dağınıklığı ve günlük işleri yapmada güçlük de görülebilir. Bu durum, beynin farklı bölgelerinde meydana gelen hasarlar nedeniyle ortaya çıkar. Yaşlılarda daha sık görülse de, demans yaşlanmanın doğal bir sonucu değildir. Erken tanı konulduğunda, hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve yaşam kalitesi korunabilir."
dailymail.co.uk’nin haberine göre demans hastalığının iki besinle çok yakından alakası çıktı. Edinilen bilgilere göre kırmızı et, işlenmiş et ürünleri ve şekerli gazlı içeceklerin yoğun tüketimi, demans ve diğer kronik hastalıkların daha erken ortaya çıkmasına yol açıyor.
İsveç’te yürütülen ve Nature Aging dergisinde yayımlanan 15 yıllık geniş kapsamlı araştırma, sağlıksız beslenenlerin kalp-damar ve beyin hastalıklarına daha hızlı yakalandığını ortaya koydu.
Söz konusu araştırmada, ortalama yaşı 71 olan ve yarısından fazlası kadınlardan oluşan yaklaşık 2.500 kişi takip edildi. Uzun yıllarca takip edilen katılımcıların normal beslenme alışkanlıkları, düzenli aralıklarla doldurdukları anketlerle değerlendirildi. Bulgular, Akdeniz tipi beslenme başta olmak üzere sağlıklı beslenme modellerini takip edenlerin, yaşamın ilerleyen dönemlerinde çok daha az kronik hastalık geliştirdiğini gösterdi.
Sebze, meyve, tam tahıl, baklagil, kuruyemiş ve sağlıklı yağların ön planda olduğu Akdeniz diyeti ile beyin sağlığını korumaya odaklanan MIND diyeti ve Harvard tarafından geliştirilen Alternatif Sağlıklı Beslenme İndeksi (AHEI), hastalık birikimini yavaşlatan yaklaşımlar arasında öne çıktı. Buna karşın, kırmızı et, işlenmiş gıdalar ve şekerli içeceklerin ağırlıkta olduğu beslenme tarzı, hastalıkların hızla çoğalmasıyla ilişkilendirildi.
Öte yandan yine çalışmada kalp hastalığı, demans, Parkinson, depresyon, diyabet, kanser ve kas-iskelet sorunları incelendi. Sağlıklı beslenenlerin, 15 yılın sonunda ortalama 2–3 daha az kronik hastalık geliştirdiği belirlendi. Beslenmenin özellikle kalp-damar ve nöropsikiyatrik hastalıklarla güçlü biçimde bağlantılı olduğu, ancak eklem rahatsızlıkları üzerinde belirgin bir etkisinin bulunmadığı kaydedildi.
ÖZELLİKLE KADINLARA DİKKAT ÇEKİLDİ
Uzmanlar, sağlıklı beslenmenin koruyucu etkisinin kadınlarda ve 78 yaş üzerindeki en yaşlı grupta daha belirgin olduğuna dikkat çekti. Çalışmanın yazarlarından Karolinska Enstitüsü’nden Dr. Adrián Carballo–Casla, “Sonuçlarımız, yaşlanan toplumlarda beslenmenin hastalık gelişimi üzerindeki kritik rolünü gösteriyor” dedi.
Dünya genelinde demans vakalarının 2050’ye kadar üç katına çıkarak 150 milyona ulaşması bekleniyor. Uzmanlar, bu bulguların sağlıklı yaşlanma için beslenme rehberlerinin yeniden şekillendirilmesine katkı sağlayabileceğini belirtiyor.
